Năm 2023 được đánh giá là một năm đầy thách thức đối với nền kinh tế nói chung và thị trường hàng hóa nói riêng. Chỉ số hàng hóa MXV-Index chốt năm 2023 với mức giảm 13% so với năm 2022. Diễn biến từng mặt hàng ghi nhận sự trái chiều, nhưng tựu chung lại đều có những biến động rất mạnh.

Trong năm 2023, giá cà phê Robusta tăng 58%, giá cacao tăng 63%; trong khi giá khí tự nhiên giảm 37%, giá ngô giảm 30% và giá lúa mì giảm 26%. Giá dầu có những thời điểm lên sát 100 USD/thùng. Đây đều là những con số rất lớn trên thị trường hàng hóa, minh chứng cho một năm sôi động của thị trường.

Tại Việt Nam, các kênh đầu tư truyền thông đều có dấu hiệu chậm lại trong cả năm 2023, Đối với giao dịch hàng hóa, khối lượng giao dịch năm 2023 không tăng so với năm 2022, nhưng chủ yếu do sự suy yếu của các thị trường nói chung trong quý I. Trong nửa cuối năm 2023, thị trường giao dịch hàng hóa đã hồi phục trở lại và cán đích với kết quả khá tốt.

Để có cái nhìn sâu hơn về sự phát triển của thị trường giao dịch hàng hóa trong năm vừa qua, VOV Giao thông đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Ngọc Quỳnh, Phó Tổng Giám đốc Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV).

Ông Nguyễn Ngọc Quỳnh: Tổng kết năm 2023, giá trị giao dịch trung bình tại MXV đạt trên 4.000 tỷ đồng mỗi ngày. Đặc biệt, có những ngày giao dịch ghi nhận giá trị lên đến gần 10.000 tỷ đồng. Đây là kết quả tương đương năm 2022 và thị trường đã lấy lại đà tăng trưởng tốt trong những tháng cuối năm.

Hiện nay, toàn thị trường đang có gần 30.000 tài khoản active, tăng 20% so với năm ngoái. 45 sản phẩm liên thông với hầu hết các Sở Giao dịch lớn nhất trên thế giới, giao dịch 24 giờ mỗi ngày từ sáng thứ hai đến sáng thứ bảy hàng tuần, giúp các doanh nghiệp và nhà đầu tư linh hoạt trong việc chọn sản phẩm và các khung thời gian giao dịch phù hợp.

Từ tháng 6/2023, MXV cũng đã niêm yết giao dịch các hợp đồng quyền chọn, mang đến công cụ bảo hiểm giá rất hiệu quả đối với các doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Sau 6 tháng triển khai, hợp đồng quyền chọn đã nhận được rất nhiều sự quan tâm của thị trường, thể hiện qua khối lượng giao dịch tăng đều từng tháng.

Nhìn chung, hoạt động giao dịch trong năm 2023 vẫn liên thông ổn định với thị trường thế giới, không gặp bất kỳ sự cố nào. Hệ thống công nghệ thông tin vẫn liên tục được MXV và các đối tác công nghệ cập nhật, nâng cấp, giúp tất cả các thành phần tham gia thị trường như các thành viên, các môi giới và các nhà đầu tư thao tác thuận tiện và ổn định hơn.

Ông Nguyễn Ngọc Quỳnh: Đến thời điểm này, có thể nói hoạt động giao dịch liên thông với thế giới đã đi vào ổn định. Thị trường sẽ tiếp tục lan tỏa và tăng trưởng theo xu thế tất yếu của thế giới.

Theo đúng lộ trình phát triển đã hoạch định từ trước, trong năm 2023, MXV đã tập trung nghiên cứu và đẩy mạnh việc xây dựng các Sàn giao dịch hàng hóa chuyên biệt dành cho các sản phẩm có thế mạnh của Việt Nam.

Có thể kể đến Sàn Giao dịch tín chỉ Carbon; Sàn Giao dịch Cao su hợp tác với Tập đoàn Cao su Việt Nam; Sàn Giao dịch Cà phê hợp tác với Dubai Chambers.

Đặc biệt, MXV đã tích cực phối hợp với Sở Công thương, Sở NN&PTNN, và các Sở ngành tại TP.HCM để xây dựng Sàn Giao dịch thịt heo tại Thành phố. Sàn thịt heo khi đi vào hoạt động sẽ giúp giải bài toán vệ sinh an toàn thực phẩm của người dân Thành phố; giúp cả người chăn nuôi và người tiêu dùng không bị thao túng giá, đồng thời giúp quy mô ngành công nghiệp chăn nuôi của TP.HCM phát triển đột phá.

Nhìn chung, các Sàn Giao dịch chuyên biệt đều đang ở giai đoạn chuẩn bị triển khai thực tiễn, và có thể nói đây là điểm nhấn đáng chú ý nhất của thị trường giao dịch hàng hóa tại Việt Nam trong năm 2023. 

Ông Nguyễn Ngọc Quỳnh: Trong năm 2024, MXV sẽ đặt ra 3 nhiệm vụ trọng tâm. Đầu tiên, MXV sẽ phối hợp với Bộ Công Thương và các cơ quan chức năng để xây dựng Nghị định mới, thay thế Nghị định 158/2006/NĐ-CP và Nghị định số 51/2018/NĐ-CP nhằm hoàn thiện khung hành lang pháp lý, giúp thị trường giao dịch hàng hóa tại Việt Nam phát triển ổn định và bền vững.

Bên cạnh đó, nền tảng của thị trường vẫn là hoạt động giao dịch liên thông với thế giới. MXV và các thành viên thị trường sẽ tiếp tục lan tỏa kênh giao dịch này tới các doanh nghiệp và nhà đầu tư. Ưu điểm giao dịch T0, cả 2 chiều mua và bán, cùng tính minh bạch về thông tin, thanh khoản cao vẫn là những lợi thế của thị trường giao dịch hàng hóa so với các kênh đầu tư truyền thông khác. Ngay trong quý I năm nay, MXV sẽ liên thông giao dịch với các Sở Giao dịch Hàng hóa tại Trung Quốc, giúp mở rộng danh mục sản phẩm, mang đến nhiều sự lựa chọn hiệu quả hơn cho thị trường.

Cuối cùng, MXV sẽ tiếp tục đẩy mạnh hợp tác trong nước và quốc tế, để vừa cập nhật, học hỏi các kinh nghiệm tổ chức thị trường giao dịch hàng hóa trên thế giới; vừa xây dựng các Sàn giao dịch hàng hóa chuyên biệt một cách hiệu quả. Sàn Giao dịch Cao su và Sàn Giao dịch Thịt heo Thành phố Hồ Chí Minh dự kiến sẽ triển khai vào nửa đầu năm 2024, tạo tiền đề để MXV và các đối tác tiếp tục nghiên cứu xây dựng thêm các Sàn Giao dịch đối với các sản phẩm thế mạnh khác của Việt Nam.

Tôi cho rằng, nếu hoàn thành được cả 3 mục tiêu trọng tâm này, thị trường giao dịch hàng hóa tại Việt Nam sẽ phát triển đột phá trong thời gian tới.